ആദ്യമായി വിദേശത്ത് പോകുമ്പോൾ അവിടെ എങ്ങനെ പെരുമാറണം, എങ്ങനെ ജീവിക്കണം എന്നതിനേക്കുറിച്ച് വളരെയധികം സംശയങ്ങളും ആശങ്കകളും ഉണ്ടാകും. പ്രത്യേകിച്ചും സന്ദർശക വിസയിൽ കുറച്ചു നാളത്തേക്കു മാത്രമായി പോകുന്നവരെ സംബന്ധിച്ച് ഈ പ്രശ്നം വല്ലാതെ അലട്ടിയേക്കാം.
നമ്മുടെ നാട്ടിൽ നിന്നും തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും മാറ്റു രാജ്യങ്ങളിലെ അതിഥി- ആതിഥേയത്വ രീതികൾ. സംഭാഷണം, ഭക്ഷണം വസ്ത്രധാരണം ഇങ്ങനെ ദൈനംദിന ജീവിതത്തിൽ എല്ലാറ്റിലുമുണ്ടാകും ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങൾ.
ശ്രീദേവി അഭിനയിച്ച ബോളിവുഡ് സിനിമ ഇംഗ്ലീഷ് – വിംഗ്ലീഷ് കണ്ടിട്ടുള്ളവർക്ക് അത്തരം കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചില ധാരണകൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടാകും. പ്രത്യേകിച്ചും ആശയവിനിമയത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ. ജോലി സംബന്ധമായും സുഹൃത് സന്ദർശനത്തിനും കുടുംബാംഗങ്ങളുടെ ആവശ്യങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടും ഒക്കെയാണ് സന്ദർശന വിസയിൽ വിദേശ രാജ്യങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുന്നത്.
വിജയലക്ഷ്മിയുടെ കാര്യം നോക്കൂ. അവർ വിദേശത്തുള്ള മകൾ വിഭയുടെ പ്രസവത്തിനു വേണ്ടിയാണ് അമേരിക്കയിലെത്തിയത്. പ്രസവം കഴിഞ്ഞ് വീട്ടിൽ എത്തിയ ശേഷം അമ്മയേയും കുഞ്ഞിനേയും പരിപാലിക്കുന്ന ദൗത്യം വിജയലക്ഷ്മി ഏറ്റെടുത്തു. ഇക്കാര്യത്തിനിടയിൽ ഒറ്റയ്ക്ക് ഒരിക്കൽ പോലും പുറത്തുപോയിട്ടുമില്ല. വല്ലപ്പോഴും പോകുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അത് കുടുംബസമേതം മാത്രം. അതിനാൽ അവിടത്തെ ആചാര രീതികളോ, ആതിഥ്യ മര്യാദകളോ, സംഭാഷണ ശൈലികളോ ഒന്നും വിജയലക്ഷ്മി ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നില്ല.
പിന്നീട് ഒരിക്കൽ കൂടി അമേരിക്കയിൽ മകളുടെ അടുത്ത് ചെന്നപ്പോഴാണ് അന്നാട്ടുകാരനായ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ വീട്ടിൽ ഒരു ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുക്കാൻ നിർബന്ധിതയായത്. എന്നാൽ വിജയലക്ഷ്മിയ്ക്ക് അത് വളരെ പ്രയാസകരമായ ഒരു ദൗത്യമായിരുന്നു! എങ്ങനെ മിണ്ടും? എന്തു മിണ്ടും. എപ്പോൾ എവിടെ എന്ത് ചെയ്യണം ഇങ്ങനെ പലകൂട്ടം ആശങ്കകൾ.
മകൾ ചില കാര്യങ്ങൾ പഠിപ്പിച്ചും പറഞ്ഞും കൊടുത്ത് ചടങ്ങിന് പറഞ്ഞുവിട്ടു. അതുകൊണ്ട് വലിയ പ്രയാസമില്ലാതെ ആ ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുത്തു മടങ്ങി.
വിദേശസന്ദർശനവേളയിൽ വിദേശികുടുംബത്തിന്റെ നല്ല അതിഥിയായിരിക്കാൻ എന്തെല്ലാം കാര്യങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കണം. അറിഞ്ഞിരിക്കൂ.
- ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ക്ഷണം ലഭിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ അയച്ച ആൾക്ക് ഫോണിലൂടെയോ ഇമെയിൽ വഴിയോ വാട്ട്സാപ്പ് വഴിയോ ക്ഷണിച്ചതിനുള്ള നന്ദി അറിയിക്കണം. പാർട്ടിയിൽ പങ്കെടുത്തു കഴിഞ്ഞാലും അത് ചെയ്യണം. പാർട്ടിയ്ക്ക് ചെന്ന് കിട്ടിയതും കഴിച്ച് പൊടിതട്ടിപ്പോകുന്ന ശീലം അവിടെ കാണിക്കരുത്.
- ക്ഷണം സ്വീകരിച്ചതായി അറിയിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ പരമാവധി ആ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുക്കുക. അടിയന്തിര കാര്യത്താൽ ചെല്ലാൻ കഴിയാതെ വന്നാൽ അക്കാര്യം മുൻകൂട്ടി അറിയിക്കുക.
- ക്ഷണം ഒരാൾക്കു മാത്രമാണെങ്കിൽ മറ്റാരെയും കൂടെ കൂട്ടാതിരിക്കുക. ആളുകളെ മാത്രമല്ല, പെറ്റ്സിനേയും കൊണ്ടുപോകാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്.
- വെറും കയ്യോടെ പോകരുത്. ആതിഥേയരുടെ പ്രത്യേകത മനസ്സിലാക്കി എന്തെങ്കിലും ചെറിയൊരു സമ്മാനം കയ്യിൽ കരുതാം. ഒരു പൂവായാലും മതി. ചായയ്ക്കാണ് വിളിച്ചിരിക്കുന്നതെങ്കിൽ സ്നാക്സ്, സെന്റഡ് സോപ്പ് ഇങ്ങനെ എന്തെങ്കിലും കൊണ്ടുപോകുന്നതിൽ തെറ്റില്ല.
- വിദേശികൾ വളരെ വ്യക്തമായി സംസാരിക്കുന്നവരും, വ്യക്തതയോടെ കേൾക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നവരുമാണ്. അതെ എന്നു പറഞ്ഞാൽ അതെ എന്നു തന്നെയാണ് അവർ ഉദ്ദേശിക്കുക. ഇല്ലാ അല്ല പറഞ്ഞാലും അതേ അർത്ഥത്തിലെടുക്കും.
- സോഫ്റ്റ് ഡ്രിങ്ക് വേണോ, ഹാർഡ് ഡ്രിങ്ക് വേണോ എന്നുചോദിച്ചാൽ കൃത്യമായ ഉത്തരം നൽകാം. ഓഫർ ചെയ്യുന്നത് വേണ്ട എന്നു നാം പറയുന്നത് ചിലപ്പോൾ ആതിഥ്യ മര്യാദയുടേയൊ പൊങ്ങച്ചത്തിന്റേയോ ഭാഗമായിട്ടായിരിക്കാം. എന്നാൽ ഏതെങ്കിലും ഭക്ഷണമോ ഡ്രിങ്ക്സോ വേണ്ട എന്ന് നിങ്ങൾ പറഞ്ഞാൽ അവർ കരുതുന്നത് അത് നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമില്ലാഞ്ഞിട്ടാണ് എന്നാണ്. അതിനാൽ വേണ്ട, ഇല്ല പറയുമ്പോൾ ശ്രദ്ധിക്കുക. നമ്മുടെ നാട്ടിലെ പോലെ നിർബന്ധിച്ച് തരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കരുത്. ഭക്ഷണം കൊണ്ടുവരുമ്പോൾ ഇപ്പോൾ വേണ്ട പിന്നെ മതി തുടങ്ങിയ വാചകങ്ങളും ഒഴിവാക്കാം. അതൊക്കെ അതിഥിയ്ക്ക് ഭക്ഷണത്തിൽ താൽപര്യമില്ലാത്തതുകൊണ്ട് പറയുന്നതായി അവർ കണക്കാക്കും.
- അയൽപക്കത്തെ വിദേശകുടുംബത്തിലേക്കാണ് ക്ഷണമെങ്കിൽ അവിടെ എന്താണ് ചടങ്ങിനുള്ള ഡിഷ് എന്ന് നേരത്തെ മനസ്സിലാക്കി വയ്ക്കണം. ആ പാർട്ടിയ്ക്കു ചേരുന്ന തരം ഗാർണിഷിംഗ് സാമഗ്രികളോ സ്പൂണോ മറ്റോ ഉപഹാരമായി കൊണ്ടുപോകാം. അയൽപക്കം ബന്ധം ഊട്ടി ഉറപ്പിക്കാനും ഇത് സഹായിക്കും.
- ചില വേളകളിൽ പരസ്പരം ഇടപെടാൻ ലജ്ജിച്ചു നിൽക്കുന്ന മറ്റൊരു അതിഥിയെ പാർട്ടിയിൽ കണ്ടെന്നു വരാം. അവർ ചിലപ്പോൾ പാർട്ടിവേദിയുടെ ഒരു മൂലയിൽ ഒതുങ്ങി മാറിനിൽക്കുന്നുണ്ടാകും. അവരോട് സംസാരിക്കാനും പാർട്ടിയിൽ സജീവമാക്കാനും ശ്രമിക്കുക. അത്തരം കാര്യങ്ങൾ ആതിഥേയരും ഇഷ്ടപ്പെടും. മറ്റൊരു കാര്യം വിദേശത്ത് മറ്റൊരു നല്ല ചങ്ങാതിയെ ലഭിക്കാനും ഈ ശ്രമം ഉപകരിക്കും.
- ടീപാർട്ടി, ഡിന്നർ എന്തുമാകട്ടെ ആതിഥേയർ പാർട്ടിയ്ക്കു ശേഷം തീൻമേശ വൃത്തിയാക്കുന്ന വേളയിൽ നിങ്ങൾക്കും സഹകരിക്കാം. അതു ചെയ്യുന്നതിൽ യാതൊരു കുറച്ചിലും തോന്നേണ്ടതില്ല. മാത്രമല്ല ഇതിലൂടെ ആതിഥേയർ നിങ്ങളോട് കൂടുതൽ വിനീതരും നന്ദിയുള്ളവരുമാകും.
- പാർട്ടിയിൽ ആതിഥേയരോ മറ്റ് വിദേശ അതിഥികളോ വന്ന് എന്തുണ്ട് വിശേഷം എന്നു ചോദിച്ചാൽ ഒന്നുമില്ല എന്നു പറഞ്ഞ് ഒഴിയരുത്. പുതിയ പ്രോഗ്രാമിനേക്കുറിച്ചോ ടൂറിനെക്കുറിച്ചോ കഥയെക്കുറിച്ചോ പറയുക. സംസാരിക്കാൻ ഒരു തുടക്കമിടാനാണ് അവർ എന്തുണ്ട് എന്ന് ചോദിക്കുന്നത്. വിദേശ പാർട്ടികളിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ശ്രദ്ധിച്ച് മറുപടി പറയേണ്ട ഒരു ചോദ്യമാണിത്.
- ഭക്ഷണം വിളമ്പുമ്പോൾ ഏതെങ്കിലും ഭക്ഷണം ഇഷ്ടമല്ലെങ്കിലോ മറ്റൊന്ന് മതിയെങ്കിലോ കൃത്യമായി അത് പറയാം. അതു പറയുന്നതുകൊണ്ട് അവർക്ക് വിഷമം തോന്നുകയില്ല. നിങ്ങൾ അതിഥിയാണ് എന്ന യാതാർത്ഥ്യം അവർക്കും അറിവുള്ളതാണല്ലോ.
- കൂടെ ഉള്ളവരുടെ വികാര വിചാരങ്ങളെ ആഴത്തിൽ ശ്രദ്ധിക്കുന്നവരല്ല പൊതുവേ വിദേശികൾ. കൂടുതൽ സംഭാഷണങ്ങളും ഇവരിൽ നിന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കരുത്. നേരെ ചെവ്വേ കാര്യം പറയുന്നതാണ് അവരുടെ ശീലം. എന്നാൽ തന്നെയും ചെറിയ കാര്യങ്ങളിൽ പോലും അവർ പ്രശംസ ചൊരിയും. ഡ്രസ്, ആഭരണം, സൽക്കാര രീതി ഇതിലൊക്കെയുള്ള ആകർഷകമായ കാര്യങ്ങളെ അവർ തുറന്നു പറയാൻ മടിക്കാറില്ല.
- സന്ദർശിക്കാൻ അനുവദിച്ച സമയത്തിൽ തന്നെ ചെല്ലുകയും മടങ്ങുകയും ചെയ്യുക. ഈ കാലയളവിൽ ഏറ്റവും ഭംഗിയായി ഇടപെടുക. വീണ്ടുമൊരു ക്ഷണം അവരിൽ നിന്ന് ലഭിക്കാൻ ഇതുമാത്രം മതി.
- ബാത്ത്റൂം, വാഷ്റൂം തുടങ്ങിയവ ഉപയോഗിക്കുമ്പോഴും ശ്രദ്ധവേണം. വെള്ളം ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്നവരല്ല വിദേശികൾ. ഇതിനർത്ഥം അവർക്ക് വൃത്തിയില്ലെന്നല്ല.
- പാർട്ടിയിൽ പ്രത്യേക ഡ്രസ്കോഡ് ഉണ്ടൊ എന്ന് മുൻകൂട്ടി ചോദിച്ചറിഞ്ഞു പോകുന്നതാണ് നല്ലത്. അതിനനുസരിച്ച് വസ്ത്രം ധരിക്കുന്നത് കൂടുതൽ കോൺഫിഡൻസ് ഇരുകൂട്ടർക്കും നൽകും.